بررسی اثر عصاره اتانولی پروپولیس بر میزان گلایکیشن هموگلوبین انسانی در شرایط آزمایشگاهی

زمینه و هدف: گلایکه شدن واکنش غیر آنزیمی اتصال قند به پروتئین می باشد که در افراد دیابتی با میزان قند ‌خون بالا، افزایش می یابد. محصولات تولید شده در این واکنش باعث ایجاد و تشدید عوارض دیابت می شوند و نیز در بسیاری از بیماری ها دخیل هستند. پروپولیس (Propolis) از گذشته‌های دور به‌ طور گسترده ای در طب سنتی به ‌کار برده می شود و شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد پروپولیس دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی بسیار قوی می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر پروپولیس در کاهش میزان گلایکه شدن هموگلوبین در شرایط آزمایشگاهی انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، هموگلوبین تخلیص شده در حضور و عدم حضور قند گلوکز و عصاره اتانولی پروپولیس با سه غلظت مختلف به مدت 5 هفته انکوبه گردید. میزان گلایکه شدن هموگلوبین به وسیله سنجش میزان آزاد سازی گروه هِم موجود در هموگلوبین و جابجایی باند سورت، تولید محصولات ناشی از تخریب هِم و بررسی ساختارهای آمیلوئیدی به ‌کمک طیف ‌سنجی مرئی- ماوراء بنفش و فلوئورسانس تعیین شد. همچنین از آسپیرین به عنوان ماده ضدگلایکه‌ی کنترل استفاده شد. یافته ها: گلایکه شدن هموگلوبین در حضور عصاره پروپولیس با بالاترین غلظت به میزان 50 درصد مهار گردید. دو غلظت کمتر عصاره میزان مهار پایین تری از گلایکه شدن نشان داد. همچنین بررسی های انجام‌ شده در مورد محصولات ناشی از تخریب هِم و ساختار فیبریلار، نشان دهنده کاهش چشمگیر گلایکه شدن هموگلوبین در حضور عصاره پروپولیس می باشد. نتیجه گیری: هموگلوبین در حضور گلوکز به شدت گلایکه شد و پروپولیس در یک روند وابسته به غلظت از این واکنش جلوگیری کرده و گلایکه ‌شدن هموگلوبین را کاهش داد. احتمالاً پروپولیس به ‌وسیله‌ی خاصیت آنتی ‌اکسیدانی قوی خود گلایکه شدن پروتئین را مهار می نماید و از‌این‌رو می تواند در کاهش عوارض دیابت موثر باشد.